Ik kom het vaak tegen, mensen zonder energie. Ze kunnen het niet meer opbrengen om te knokken voor hun baan, relatie of andere dingen waar ze voorheen nog wel die kracht voelde. Voor omstanders zoals werkgevers, partners, familie en vrienden kan dit soms onbegrijpelijk zijn. Hoe kan het dat die persoon niet even een tandje bij kan zetten om het tij te keren. Sommige vragen zichzelf zelfs openlijk af of dit onwil is. Dit is niet het zetje wat de energieloze persoon nodig heeft.
Er is een verschil tussen mentale energie en fysieke energie. Beiden hebben invloed op elkaar.
Fysieke of lichamelijke energie is de kracht die je in je lijf voelt. Intensief sporten, te weinig slapen en ziek of geblesseerd zijn, zijn voorbeelden waardoor je kracht kan afnemen. Oplossingen zijn vaak duidelijk: op tijd naar bed gaan, uitrusten, weer beter worden. Een ander bekend fenomeen is dat (emotionele) problemen en het hierbij teveel tobben ook kan leiden tot een afname van je fysieke energie. Oplossingen hierin liggen vaak een stuk gecompliceerder.
Mentale energie is de kracht en veerkracht die je voelt in bepaalde situaties, zoals op je werk, bij je partner, in het gezin, enzovoort. Het is gekoppeld aan die specifieke gebieden. Dat kan daarom zorgen voor verwarring, want hoe kan het dat die persoon in de ene situatie zo futloos is terwijl in een andere situatie diegene vol leven lijkt te zitten?
Het probleem bij het afnemen van mentale energie is dan ook dat dit niet van de buitenkant zichtbaar is. Je zal hier over moeten praten om anderen op de hoogte te houden van je mentale gesteldheid. Praten echter, over dingen die je moeilijk vindt, die niet lukken en andere negatieve gevoelens is voor velen niet weggelegd. Vaak hebben we dit van huis uit niet geleerd en uiten we ons slecht of helemaal niet. We beginnen gevoelens in te slikken, onze grenzen worden vager en vager en er wordt niet meer voldaan aan onze eigen behoeftes.
Doe je dit op je werk, dan krijg je een burn-out of een bore-out, doe je dit in je relatie dan ebt het partnergevoel weg, we raken overspannen of erger, krijgen depressieve gevoelens.
Het nare aan het afnemen van mentale energie is, dat je grenzen steeds verder worden opgerekt. Dan kan het gebeuren dat er iets knapt, waardoor er een onherstelbaar letsel kan ontstaan. Ik wil dit beeldend maken aan de hand van een fysiek voorbeeld. Wanneer een hardloper keer op keer blijft doorlopen en door de pijn van een blesuren blijft heen gaan, dan kan er ook onherstelbaar letsel ontstaan. Hij of zij zal niet meer kunnen hardlopen.
Het vervelende bij mentale overbelasting kan zijn dat er te weinig over gesproken is. Met de uitgeputte persoon lijkt op het oog niet veel aan de hand. Vaak krijgen ze dan de aansporing “zet je er overheen”, “hub je schouders eronder” of “niet zo zeuren”. Dat stimuleert niet erg om te praten over wat hen dwars zit.
Moraal van dit verhaal is, dat wanneer je voelt dat je steeds meer vermoeid raakt, je moet proberen om een gesprek aan te gaan. Het is namelijk voor anderen vaak niet duidelijk dat er wat aan de hand is. Door er over te praten heb je de meeste kans op ondersteuning en/of begrip. Andersom is het ook belangrijk dat wanneer je partner, je werknemer, je vriend of wie dan ook aangeeft geen energie te hebben, je hier open voor staat en een gesprek hierover aangaat. Probeer de ander juist te ondersteunen. Dit moet je zeker doen wanneer desbetreffende persoon toch al niet zo’n prater is.